(It is the blog which is useful and gives only the real information about different issues and interests.)

Saturday, December 10, 2016

प्रतिभाहरुलाई माथि उठाउँदै पूर्वी चितवन साहित्य समाज

नेपालसमाचारपृष्ठ ---______---______---




पूर्वी चितवन क्षेत्रका साहित्यिक प्रतिभाहरु र स्थानीय साहित्यलाई उजागर गर्ने प्रमुख उद्देश्यका साथ पूर्वी चितवनका चार वटा नगरपालिकाका प्रतिनिधिहरु समेटेर गठन भएको पूर्वी चितवन साहित्य समाजले अहिले आएर पूर्वी चितवन क्षेत्रमा रहेका फरकफरक स्थानका साहित्यिक प्रतिभाहरु र कलाकारहरुको खोजी र उजागर गर्दै आएको छ । सर्वप्रथम खैरहनी नगरपालिकाबाट कार्यक्रम गर्दै अघि बढेको उक्त समाजले मासिक रुपमा कहिले रापती नगरपालिकामा त कहिले कालिकास्थान नगरपालिकामा कार्यक्रमहरु आयोजना गर्दै अघि बढेको देखिन्छ । यस समाजले साहित्यसँगै संगीतलाई पनि सँगसँगै लिएर जाने गरेको छ । यसका लागि समाजले समिति विस्तारसँगै गतिविधिहरुको जानकारी दिन फेसबुक पेज पनि सन्चालनमा ल्याएको छ ।


निरन्तर लगाव हुँदाहुँदै र वर्षौँ परिश्रम गर्दागर्दै पनि आफ्नै गाउँठाउँमा समेत सामान्य परिचय बनाउन निकै कठीन हुने र त्यसै हराइने वर्तमान सामाजिक परिवेशको बोध गरी पूर्वी चितवन क्षेत्रका नयाँपुराना साहित्यिक प्रतिभा र कलाकारहरुको परस्परको सामीप्यताका लागि उक्त समाज गठन भएको छ । पूर्वी चितवन क्षेत्रका दर्जनौँ साहित्यिक प्रतिभाहरु र कलाकारहरु यस संस्थाका क्रियाकलापहरुबाट लावान्वित हुन पुगेका छन् । साहित्यिक कार्यक्रमहरुको महत्त्व र उपयोगिता जीवनको उतारचढाव परिपक्वतासँगै विस्तारै झल्किँदै जाने भए पनि पुराना र स्थापित सामाजिक व्यक्तित्वहरुसँग देखभेट गर्ने अवसर नयाँ साहित्यकार र कलाकारहरुलाई जुटाउने कार्य यस संस्थाले गर्दै आएको देखिन्छ । स्थापित व्यक्तित्वसँग युवा र नयाँ प्रतिभाहरुले भेट गर्ने एवम् एउटै मन्चमा उभिने सरलतम अवसर जुटाउने कार्यले खास गरेर व्यक्तित्व विकास र नयाँ प्रतिभाहरुको आत्मविश्वासको विकासमा उक्त समाजको उल्लेखनीय योगदान हुन पुगेको देखिन्छ । यस क्षेत्रमा भएका प्रतिभाहरुलाई उजागर गर्न यस खालका कार्यक्रम आयोजना गर्ने निधो गरिएको हो, सौराहा अनलाइन तथा ग्रेट एफएमको पेजमा अध्यक्ष चौधरीको धारणा उल्लेख गरिएको छ ।


पेजमा भएका गतिविधि, आशय र समाचारहरु हेर्दा संस्थाले गर्नुपर्ने धेरै कामहरु छन् । सकेजति काम गर्ने प्रयास भइरहेको देखिन्छ । पूर्वी चितवनको स्थानीय आदिवासी भाषासाहित्यलाई अगाडि बढाउनुपर्ने जिम्मेवारी टड्कारो छ । थारु साहित्य, दरै साहित्य र चेपाङ साहित्यलाई उजागर गर्नुपर्ने जिम्मेवारी पनि संस्थाको काँधमा छ, पेजमा आएका विचारहरुमा यी कुराहरु पनि देखिएका छन् । प्रतिभा भएरै पनि आर्थिक अभावका कारण रचना प्रकाशन गर्न नसकेका प्रतिभाहरुलाई यसको प्रबन्ध मिलाउनुपर्ने सामाजिक दायित्व छ । पूर्वी चितवन क्षेत्रमा भएरै र लागेरै पनि नयाँ कलाकार तथा प्रतिभाहरुलाई एकअर्काबीच परिचय स्थापना गराउन गाह्रो भइराखेको वर्तमान समयमा थप घनिष्ठता बढाउनका लागि यस खालका कार्यक्रमहरु आयोजना गर्नु आवश्यक छ । सबै साथीहरुले यसको महत्त्व बेलैमा बुझ्न सकेमा र साथ दिँदै गएमा हामी अझ तीव्रताका साथ अघि बढ्नेछौँ, अहोरात्र खटिएका सदस्यहरु र संस्थाका अध्यक्ष मनोज चौधरीको आशय छ ।

समाजले एकपछि अर्को हुँदै यस खालका महत्त्वपूर्ण कार्यक्रमको निरन्तरता दिँदै आएको छ । पहिलो चोटि खैरहनी नगरपालिका ८ पर्सा बजारमा कार्यक्रम गर्दा प्रमुख अतिथिका रुपमा उपस्थिति जनाएका समाजसेवी तथा साहित्यप्रेमि ईश्वरीप्रसाद गजुरेलले सबै स्रष्टाहरुलाई हौसाएका थिए । उनले पूर्वी चितवन क्षेत्रमा यसअघि यसरी कार्यक्रम गर्ने लक्ष्य कुनै संस्थाले राखेको आफूलाई थाह नभएको बताएपछि संस्थाका सदस्यहरुमा झन् हौसला मिल्न गएको थियो । पूर्वी चितवनलाई आपसमा जोड्ने सोँचका साथ यो संस्था आएकाले आफ्ना स्थानबाट सकेजति सहयोग हुनेछ, गजुरेलको यस भनाइले चौधरी र उनी नेतृत्वको संस्थाका सदस्यहरुलाई उत्साह प्रदान गरेको थियो । उक्त कार्यक्रममा नयाँ प्रतिभाहरु र लेख्दै आएका केही स्रष्टाहरुले रचना तथा गायन प्रस्तुत गरेका थिए । उक्त कार्यक्रमपश्चात् संस्थामा थप ऊर्जा उत्पन्न भएको थियो । २०७३ भदौ २५ गते आयोजना गरिएको उक्त कार्यक्रममा सुरज कालाखेती, योगी कृष्णनाथ, सागर मिश्र, आश्रिया परियार, एलिना सापकोटा, शरद ऋतु, मिथुन कुँवर लगाएतले रचना वाचन गरेको फेसबुक समूहको पेजमा उल्लेख गरिएको छ ।

पहिलो कार्यक्रम गरेको केआरपि म्युजिक सेक्सनमा नै दोस्रो कार्यक्रम गर्ने संयोग मिल्यो । दोस्रो पटक कार्यक्रम गर्दा पहिलो कार्यक्रमको अनुभव पनि थियो । यसले थप सहयोग पुर्यायो । यतिबेला अध्यक्ष आफैले पनि चियापानमा सकेजति सहयोग गरे । प्रमुख अतिथिका रुपमा आएका लक्ष्मणप्रसाद चौधरीले संस्थाको क्रियाकलापको खुलेर प्रशंसा गरे । सक्दो सहयोगको वाचा गरे । उपस्थित विभिन्न स्रष्टा तथा कलाकारहरुको प्रस्तुतिले कार्यक्रम रोचक बन्न पुग्यो । यसपछि ठाउँठाउँमा गएर कार्यक्रम गर्ने निर्णय समाजले गरेको थियो । लक्ष्मण प्रसाद चौधरी प्रमुख अतिथि रहेको उक्त कार्यक्रममा स्रष्टाहरुबीच दशैँको शुभकामना आदानप्रदान गर्ने कार्यक्रम पनि जोडिएको कुरा सन्चारकर्मी तथा समाजका सदस्य अनिल दराईले समाजको पेजमा उल्लेख गरेका छन् । कारी महतो, सन्जय चौधरी, बुद्धिकुमार श्रेष्ठ, राज प्रणय, सागर मिश्र, कुमार सिंजाली, मिथुन कुँवर, सुरज कालाखेती, अनिता वली, योगी कृष्णनाथ, सुदीप बिक, हितबहादुर अधिकारी लगाएतले उक्त कार्यक्रममा रचना तथा गीत प्रस्तुत गरेका थिए ।

तेस्रो पटक मिति २०७३ कार्तिक २७ गतेका दिन उक्त संस्थाले रापती नगरपालिकामा अर्को कार्यक्रम आयोजना गरेको देखिन्छ । राप्ती नगरपालिका २, बफरजगंको सभाहलमा भएको उक्त कार्यक्रममा कवि रुद्रराज कँडेल प्रमुख अतिथि रहेका थिए । उक्त कार्यक्रममा राजेश रुम्बा, रुविन पौडेल लगाएतका उक्त क्षेत्रका साहित्यिकारहरुले रचना वाचन गर्नुका साथै पूर्वी चितवन क्षेत्रका कलाकारहरुले गीतहरु प्रस्तुत गरेका थिए । आश्रीया परियार, सुरज कालाखेती, योगी कृष्णनाथ, अनिता वली, मिथुन कुँवर लगाएतका स्रष्टाहरुले उक्त कार्यक्रममा रचनाहरु सुनाउनुका साथै गीतसमेत प्रस्तुत गरेका थिए । सबै सदस्यहरुको सहयोग र सद्भावबाट उक्त कार्यक्रम सफलतापूर्वक सम्पन्न हुन पुगेको थियो । राप्तीलाई सम्झेर कार्यक्रम गर्न आएकोमा उक्त क्षेत्रका प्रतिभा र समाजसेवीहरुले पूर्वी चितवन साहित्यसमाजको खुलेर प्रशंसा गरेका थिए । धन्यवाद दिएका थिए । 


पूर्वी चितवनलाई भावनात्मक र रचनात्मक रुपमा बाँध्न थप भूमिका निर्वाह गर्ने कार्य समाजले गरेको छ । पूर्वी चितवन क्षेत्रमा रहेका एक नगरपालिकाका स्रष्टाहरु अर्को नगरपालिकामा गएर रचना सुनाउने र उक्त क्षेत्रका रचनाकारहरुलाई फेरि अर्को नगरपालिकामा आउन निम्तो दिने कार्य समाजले गर्दै आएको छ । यस क्रममा खैरहनी नगरपालिकाका स्रष्टाहरु रापती, कालिकास्थान र रत्ननगर नगरपालिकामा गई रचनामार्फत् साइनो गाँस्ने र उक्त क्षेत्रका स्रष्टाहरुले अन्य नगरपालिकामा गई परस्परमा साइनो गाँस्ने गरेका छन् । अहिले स्रष्टा तथा कलाकारहरुमा उत्साह बढेको छ । उनीहरुको हिजो र आजमा भारी अन्तर आएको छ । रचनाहरुको स्तर र गौरव बढेको छ । कलाकारहरुको चिनाजानी र परिचय फैलिँदै गएको छ । साहित्य र कलामा लागेर केही गर्न सकिँदैन भन्ने कमजोर मानसिकतामा धेरै परिवर्तन आएको छ । भेटै हुने सम्भावना नभएका साथीहरुसँग भेट भएको छ, समूह बनेको छ । अवसरका सम्भावनाहरु एकपछि अर्को गर्दै क्रमशः बढेर गएको उनीहरुले पाएका छन् । उनीहरुका पछिल्ला क्रियाकलापहरुले यो पुष्टि गर्दछन्, यो पनि ठूलो उपलब्धी हो । प्रतिभाहरुलाई उठाउने यसरी नै हो, अध्यक्ष चौधरीले बताउने गरेका छन् ।


नयाँ परिचय विस्तार हुँदै जाँदा कतिपय प्रतिभाहरुले सुनौला अवसरहरुसमेत प्राप्त गरेका छन् । कतिपयले गायनका लागि विभिन्न कार्यक्रमहरुमा अवसर र निम्तो पाएका छन् भने कतिपयले रचना प्रकाशनका अवसरहरु पाएका छन् । कुनै संस्थाले सानो प्रयास गर्दासाथ प्रतिभा कति छिटो अगाडि बढ्ने र परिचित हुने अवसर पाउँछ भन्ने कुराको उदाहरण नियमित कार्यक्रमहरुमा जोकसैले अनुभव गर्न सकिन्छ । यति छोटो समयमै यति ठूलो प्राप्ति भएको छ । साधनस्रोत केही छैन । साथीहरुले दुईचारसय उठाएका भरमा यति महत्त्वपूर्ण कार्यक्रमहरु सम्पन्न गर्न सकिएको छ । यसलाई पनि ठूलो उपलब्धीका रुपमा लिनु आवश्यक छ, अध्यक्ष चौधरीको भनाइ छ ।

सँगै काम गर्न हिँड्ने सबै साथीहरुमा उत्तिकै उत्साह हुनु आवश्यक छ । यसो हुन सकेमा हामीले हाम्रो क्षेत्रको साहित्य र कलालाई थप उजागर गर्न सकिन्छ । हामीहामीबीचमा हामीले गरेका कामको महत्त्वबोध अनिवार्य छ, अध्यक्ष चौधरी बताउँछन् । संस्थामा बसेर समाजमा राम्रो काम गर्न थालेपछि सबैले राम्रो सोँच राख्छन् भन्ने छैन । नराम्रो सोँच राख्नेहरुको कमी कुनै पनि समाजमा हुँदैन । आफ्नो क्षेत्रका प्रतिभाहरुबीचमा भावनात्मक सम्बन्ध बढेको र प्रतिभाहरुले अवसर पाएकोमा चिन्तित हुने व्यक्ति वा समूह पनि हरेक समाजमा हुन सक्छन्, त्यो यस क्षेत्रमा पनि हामीले भेट्दै जानेछौँ, यो कुनै नौलो होइन । यस्ता बिर्सनलायक कुराहरुले हामीलाई असर पार्नु हुँदैन । निरन्तर कार्यक्रमहरु आयोजना गर्दै जाँदा एउटै मन्चमा उच्च तहका व्यक्तिहरुसँग पनि रचना सुनाउने अवसर मिल्दै आएको छ । यसो गर्दा सुन्ने र सुनाउनेहरु आपसमा निकट हुँदै जान्छन् । यसले अज्ञानताका कारण कसैको प्रगतिमा उत्पन्न हुने ईष्र्याको भावनामा पनि विस्तारै कमी हुने विश्वास आफूले राखेको छु, समाजका अध्यक्ष चौधरीले बताउँछन् ।

यसपटक अध्यक्ष चौधरीको नेतृत्वमा समाजका सबै सदस्यहरु विभिन्न स्थानबाट कार्यक्रममा रचना प्रस्तुत गर्न कालिकास्थान नगरपालिका पुगे । पुर्वी चितवनमा कालिकास्थान र रापती नजिकै पर्दैनन् । त्यसै गरी अन्य नगरपालिकाहरु पनि कतै नजिक त कतै टाढा अनुभूत हुन्छन् । तर रापती नगरपालिकाका स्रष्टाहरुको हूल पनि उत्साहका साथ कालिकास्थान पुग्यो । त्यसै गरी खैरहनी र रत्ननगर नगरपालिकाका स्रष्टाहरु पनि कार्यक्रमस्थलमा आइपुगे । कालिकास्थान नगरपालिका वडा नं ७, खोलेसिमलमा भएको उक्त कार्यक्रम एकपछि अर्को गर्दै रोचक बन्न पुग्यो । कवि र कलाकार एकै ठाउँ भेला भएपछि कार्यक्रमको रौनक नै बदलियो । समय बितेको थाहै भएन, एक सहभागीले अनुभव सुनाए ।

कार्यक्रममा प्रमुख अतिथिका रुपमा रहनुभएको थियो, कवि केशवराज आमोदी । आमोदीको राष्ट्रिय छवि पनि उल्लेखनीय छ । र साथमा हुनुहुन्थ्यो, विशिष्ठ अतिथिका रुपमा लामो समयदेखि साहित्य सेवामा लागेका अर्का साहित्यकार पुष्प अधिकारी अन्जली । दुवै साहित्यकारहरुको राष्ट्रिय स्तरमा पनि उच्च स्थान र पहिचान छ । यसै गरी अन्य चर्चित साहित्यकारहरु पनि कार्यक्रममा मन्तव्य तथा रचना प्रस्तुत गर्न आइपुगेका थिए । कार्यक्रम समाजका सचिव मिथुन कुँवरले सन्चालन गरेका थिए भने कार्यक्रमको सभापतित्व अध्यक्ष चौधरीले गरेका थिए । स्वागत 
मन्तव्य उपाध्यक्ष तथा साहित्यकार सुमित्रा महतोले गरेकी थिइन् । 

प्रमुख अतिथि केशवराज आमोदी, साहित्यकार पुष्प अधिकारी अन्जली तथा साहित्यकारहरु ईश्वरी ओझा, रुविन पौडेल, रुद्रराज कँडेल, राजेश रुम्बा र गणेश शर्माले मन्तव्य दिनुका साथै रचना वाचन गरेका थिए । उनीहरुको परिपक्व प्रस्तुति र मन्तव्य नयाँ पुस्ताका कलाकारहरुका लागि प्रेरणा थियो । उनीहरुले पूर्वी चितवन साहित्य समाजको सक्रियता र गतिविधिको खुलेर प्रशंसा गरेका थिए । कलाकार तथा स्रष्टाहरु कुमार सिँजाली मगर, योगी कृष्णनाथ, अनिता वली, एलिना सापकोटा, मिथुन कुँवर, सागर मिश्र, प्रमिला गुरुङ, सृष्टि थापामगर र शैलेश बर्ताैलालगाएतले आआफ्ना रचना र कला प्रस्तुत गरेका थिए । सबैले एकपछि अर्को गर्दै श्रोताहरुको ध्यान तानिरहेका थिए । यसबीचमा साहित्यकार रुद्रराज कँडेलले त कलाकारहरुसँग मिलेर केहीबेर दोहोरीसमेत प्रस्तुत गरेका थिए, यसले कार्यक्रम झन् रोचक र अविस्मरणीय बनेको थियो ।

कलाकाहरुले साहित्यिक कार्यक्रम थप प्रभावकारी बनाएका थिए । कसैले दुःखपूर्ण सम्झनाका गीतहरु सुनाएका थिए भने कसैले आफैले गाएका नयाँ गीतहरु सुनाएका थिए । यस क्रममा कुमार सिँजाली मगरले साथीको सम्झनाको मर्मस्पर्शी गीत सुनाएका थिए जसले सबैलाई मन्त्रमुग्ध पारेको थियो भने एलिना सापकोटाले महाकवि लक्ष्मीप्रसाद देवकोटाको ‘कुन मन्दिरमा जान्छौ यात्री ...’ बोलको गीत सुनाएकी थिइन् । पछिल्लो समयमा सक्रियताका साथ लागि परेका कलाकार सुरज कालाखेती र अनिता ओलीले पनि आफ्ना सुमधुर आवाजमा गीत सुनाएका थिए । साहित्यिक कार्यक्रम केआरपि म्युजिक सेक्सन चितवन शाखाका कलाकारहरुको जमघटले निकै रोचक बनेको थियो । कार्यक्रममा उपस्थित सबैलाई खाजा खर्च जुटाउने कार्य साहित्यकार राजेश रुम्बाबाट भएको थियो ।

कार्यक्रमको अन्त्यमा कार्यक्रमका सभापति रहेका चौधरीले हल उपलब्ध गराउने रेडक्रस परिवार, कार्यक्रममा सहयोग पुर्याउने साहित्यकारहरु र सदस्यहरुलाई संस्थाका तर्फबाट धन्यवाद दिएका थिए । पूर्वी चितवन साहित्य समाजले पूर्वी चितवन क्षेत्रमा ल्याएको जागरण र विकास गरेको सामीप्यताबाट प्रभावित भई कार्यक्रमको खाजाखर्च एक्लै व्यहोर्ने उद्घोष गर्ने राजेश रुम्बालाई पनि सभापति चौधरीले धन्यवाद ज्ञापन गरेका थिए । यससँगै कार्यक्रम समाप्त भएको थियो र सबै कलाकार तथा रचयिताहरु आआफ्ना घरतर्फ लागेका थिए ।

जति सकिन्छ त्यति सबैले आआफ्ना स्थानबाट केही न केही गर्दै जाँदा समाजको उन्नति हुने कुरामा दुई मत हुन सक्दैन । साहित्य र कलाले समाजमा दिने उपलब्धी सामान्यतः झट्ट थाह पाउन सकिँदैन, यो भर्खरका युवाहरुले बोध र विश्लेषण गर्ने कुरा पनि नहुन सक्छ । मानवसमाजको विकास र सौन्दर्यका लागि यसले पुर्याउने दीर्घकालीन प्रभावको भने अनुमान सहजै अनुमान लगाउन सकिँदैन । साहित्य समाजका सदस्यहरुले अहोरात्र खटेर आफ्नो क्षेत्रमा यसरी पुर्याउँदै आएको योगदानको कदर समयसँगै सबैले बुझ्दै जानेछन् । पूर्वी चितवन साहित्यसमाजले जसरी अन्य संस्थाहरुले पनि ठाउँठाउँमा यस खालका कार्यक्रमहरुलाई अगाडि बढाउनु आवश्यक देखिन्छ ।

अध्यक्ष मनोज चौधरी रहेको उक्त संस्थामा एघार सदस्यीय समिति रहेको छ । जसअनुसार उपाध्यक्षमा सन्चारकर्मी सुमित्रा महतो, सचिवमा मिथुन कुँवर, सहसचिवमा सागर मिश्र तथा कोषाध्यक्षमा योगी कृष्णनाथ रहेका छन् । त्यसै गरी समाजको सदस्यमा सुरज कालाखेती, अनिता वली, राजकुमार श्रेष्ठ, राज प्रणय, गिरीधारी चौधरी र अनिल दराई रहेका छन् । खैरहनी, राप्ती, रत्ननगर र कालिकास्थान गरी चार नगरपालिकाका प्रतिनिधिहरु रहेर उक्त समाज गठन गरिएको पेजमा उल्लेख छ ।

(यो जानकारी प्राप्त सूचना, सौराहा अनलाइन, केही फेसबुक पेज र पूर्वी चितवन साहित्य समाजको फेसबुक समूहको पेजका आधारमा तयार पारिएको हो ।)

No comments:

Post a Comment